طبقه بندی و رتبه بندی توانمندی های تخصصی دانش آموختگان مهندسی صنایع کشور با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی ahp

مجموعه آموزشی مهندسی صنایع، در اواخر قرن 19 در پ ی گسترش ن ی از به روش­ها و ابزارهای س ی ستمات ی ک در تصمیم­گیری و مدیریت بنگاه­های تجاری و تولیدی که مشخصه­های اصلی محیط­های مدیریتی در آن زمان سرعت، رقابت، کیفیت و هزینه بود، شکل گرفت. توجه اصل ی در آموزش و پژوهش مهندس ی صنا ی ع متاثر از سطح پیچیدگی و اندازه سازمان در بنگاه­هایی که با ابعاد چند ملیتی طراحی شده بودند، معطوف به توسعه نگرش سیستمی و فرآیند علمی برا ی تجزیه­وتحلیل گزینه­های ممکن تصمیم، و همچنین ارزیابی و انتخاب بهینه آن­ها تحت شرایط متفاوت قطعی و احتمالی گرد ی د.   ا ی ن ضرورت به طور تدر ی ج ی تلفیق­ متنوعی از علوم ریاضیات، آمار و احتمال، علوم مدیریت و اقتصاد، مبانی مهندسی و علوم سیستم را به­عنوان زیرساخت مهندسی صنایع قرار داد و به همین واسطه دروس متنوعی در بسته آموزشی مهندسی صنایع وارد شد. این مجموعه تاکنون متناسب با تغیرات محیطی مورد اصلاحات مستمری ن ی ز واقع شده است.   هدف اصلی تحقیق حاضر، ارائه یک مدل تلفیقی همگن برای طبقه­بندی توانایی­های دانش­آموختگان رشته مهندسی صنایع در بازارهای کار کشور بر اساس شناخت علمی و سیستماتیک از محتوای آموزشی فعلی این رشته در دانشگاه­های کشور می باشد که به تبع آن، مطالعه و انجام اصلاحات یکپارچه مورد نیاز در محتوا و جهت­گیری­های آموزشی مجموعه متناسب با شرایط فعلی فضاهای مدیریتی و تصمیم­گیری فراهم گردد.   در این مقاله ابتدا، با مروری بر سیر تحولات و تکامل رشته مهندسی صنایع، محتوای آموزشی این رشته در مقطع کارشناسی به­صورت یک مدل طبقه­بندی همگن ارائه شده و سپس بر اساس آن، توانایی­های تخصصی مورد انتظار از مهندسی صنایع استخراج گردیده است. سطحِ توانمندی دانش­آموخته در هر زمینه تخصصی، در قالب سه مولفه اساسی مدل شامل؛ دانش، بینش و مهارت دانش­آموخته، مورد توجه واقع شده است.   مدل ارائه­شده، توانمندی اصلی یک مهندس صنایع را نسبت به سایر مهندسان در حوزه کاربرد نگرش سیستمی جهت حل مسائل سازمان که مشتمل بر توانمندی­های «تحلیل، طراحی و تصمیم­گیری، برنامه­ریزی و کنترل» می باشد، طبقه­­بندی نموده است.   سطح اطمینان ساختار و محتوای مدل ارائه شده به استناد نظر خبرگان دانشگاهی کشور در زمین ۀ مهندسی صنایع 95% می باشد. بر این اساس و به کمک یک تحلیل سلسله­مراتبی نشان داده شده است که، در حوزه توانمندی­های تخصصی مهندس صنایع، توانمندی­های؛ تحلیل، طراحی و تصمیم­گیری از اهمیت بیشتری نسبت به توانمندی­های؛ برنامه­ریزی و کنترل برخوردارند .